Ombudsthema Zorgverzekering voor EU-arbeidsmigranten
Volgens SZW en VWS hebben arbeidsmigranten een verhoogd risico om in een kwetsbare positie te raken. De toegang tot de gezondheidszorg en de zorgverzekering behoort tot een van de risico’s waar arbeidsmigranten in Nederland mee te maken hebben.

Goede voorlichting cruciaal!
Het is belangrijk dat deze kwetsbare groep goed wordt voorgelicht over de toegang tot de zorgverzekering. Om die informatievoorziening goed op te zetten, werken we samen met organisaties en sleutelpersonen die nu al veel betekenen voor arbeidsmigranten. Denk daarbij aan Pharos, grensinformatiepunten en gemeenten.
Gert-Jan Heinsman
Manager front-office

Wat gaat er mis? De signalen.
Het aantal EU-arbeidsmigranten neemt toe. Hoewel de schattingen van het aantal arbeidsmigranten sterk variëren, gaat het over ca. 600.000 EU-arbeidsmigranten. Volgens SZW en VWS hebben arbeidsmigranten een verhoogd risico om in een kwetsbare positie te raken. De toegang tot de gezondheidszorg en de zorgverzekering behoort tot een van de risico's waar arbeidsmigranten in Nederland mee te maken hebben. Arbeidsmigranten en zorgverleners weten vaak niet welke zorgkosten ten laste van de zorgverzekering of SOV kunnen worden gedeclareerd.
Wat zijn de oorzaken?
Arbeidsmigranten zijn veelal onbekend met het Nederlandse zorgstelsel. Dat komt omdat ze vaak maar kort in Nederland verblijven en de Nederlandse taal niet goed genoeg beheersen.
Arbeidsmigranten die via een uitzendbureau werken, zijn afhankelijk van dit uitzendbureau, dat veelal het inschrijven bij de zorgverzekering voor zijn rekening neemt. Doordat het hebben van een zorgverzekering gekoppeld is aan werk, raken arbeidsmigranten ook hun zorgverzekering kwijt als zij hun baan verliezen. De mythe dat altijd een BRP-inschrijving noodzakelijk is om een Nederlandse zorgverzekering af te kunnen sluiten, blijkt hardnekkig en draagt bij aan onverzekerdheid.
Oplossingsrichtingen en handelingsperspectief
- Voorlichting over de toegang tot de zorgverzekering en de verzekeringsplicht met differentiatie tussen groepen die hier tijdelijk zijn en groepen die zich hier (willen) vestigen.
- Werk samen met en ondersteun (zelf) organisaties en sleutelpersonen die nu al veel betekenen voor arbeidsmigranten.
- Bied gemeenten en lokale partners advies en ondersteuning op maat, en zorg landelijk en lokaal voor een goede kennisdeling.
- Stimuleer onderzoek naar een speciale titelcode incl. voorziening voor arbeidsmigranten of doorwerking van de zorgverzekering zodat tijdens tijdelijke onderbreking van arbeid een garantie is op toegang tot zorg.
Ondernomen acties en resultaten
- Aansluiting bij Lampion netwerk
- Samenwerking met Pharos voor opzetten informatievoorziening (i.o.m. VWS)
- Vertaling informatie op de SKGZ-website in Pools, Roemeens en Bulgaars
- Samenwerking met en voorlichting aan grenspunten en gemeenten