Diagnose-behandelcombinatie (dbc): wat betekent dit voor jou?
Heb je zorg nodig in het ziekenhuis of bij een specialist? Dan krijg je te maken met een diagnose-behandelcombinatie (dbc). Dit betekent dat alle stappen van je behandeling – van het eerste gesprek tot de laatste controle – samen in één rekening worden gebracht. Dit helpt om een goed beeld te krijgen van wat je zorg kost en welke vergoeding je krijgt. We leggen het hier eenvoudig uit.

In het kort
- Wat is een dbc? Een dbc bundelt alle zorg die je krijgt voor een bepaalde diagnose. Denk aan het eerste gesprek met de specialist, onderzoeken en scans, behandelingen of operaties en controles na afloop.
- Kosten: de prijs wordt bepaald door de NZa of door afspraken tussen zorgverzekeraars en ziekenhuizen.
- Duur: een dbc loopt maximaal 120 dagen. Duurt je behandeling langer? Dan start er automatisch een nieuwe dbc. Welke dbc wordt gedeclareerd, hangt af van welke zorgactiviteiten zijn gebruikt tijdens de looptijd van de dbc. Voor één diagnose kunnen meerdere dbc’s worden gedeclareerd in de vorm van vervolg-dbc’s.
- Eigen risico: de kosten van een dbc worden eerst verrekend met je eigen risico.
Hoe worden de kosten bepaald?
Elke dbc heeft een eigen code en een bijbehorende prijs. Deze prijs is gebaseerd op wat gemiddeld nodig is voor dezelfde behandeling. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) stelt deze prijzen vast of ziekenhuizen en zorgverzekeraars maken er samen afspraken over.
De prijs van een dbc omvat meer dan alleen de zorg die jij krijgt. Denk aan algemene kosten voor ziekenhuispersoneel, onderhoud van het ziekenhuis en kosten om de diagnose te kunnen stellen. Omdat alle onderdelen van je behandeling binnen de looptijd van de dbc in één pakket worden samengevoegd, krijg je één totaalrekening in plaats van losse facturen. Je kan dus wel voor één diagnose meerdere rekeningen van meerdere dbc’s krijgen, als de behandeling langer duurt.
Wat is de startdatum van een dbc?
De startdatum van een dbc is meestal de dag waarop je voor het eerst bij de specialist komt voor onderzoek. Het kan ook de datum zijn waarop je een afspraak hebt gemaakt, of de dag waarop de huisarts je heeft doorverwezen naar bijvoorbeeld een specialist. Je zorgverlener weet precies wat de officiële startdatum van jouw dbc is.
Hoe lang is een dbc geldig?
Een dbc loopt maximaal 120 dagen. Is je behandeling daarna nog niet afgerond? Dan start automatisch een vervolg-dbc, die weer 120 dagen geldig is. Na afloop van elke dbc stuurt je zorgverlener een rekening naar je zorgverzekeraar.
Hoe werkt een dbc in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ)?
Voor behandelingen in de GGZ geldt een ander systeem: het zorgprestatiemodel. Hier wordt niet één bedrag voor het hele traject berekend, maar worden de kosten per consult gedeclareerd.
- Korte behandelingen: Je betaalt per sessie.
- Lange behandelingen: De kosten worden per maand gedeclareerd.
- Eigen risico: De kosten tellen mee voor het eigen risico in het jaar waarin je de behandeling krijgt.
Omdat veel mensen vragen hebben over de kosten van GGZ-zorg, is het verstandig om je zorgverzekering goed te controleren. Zo weet je precies wat je zelf moet betalen.
Goed om te weten
- Declaratieoverzicht: op je zorgoverzicht zie je niet altijd dat het om een dbc gaat.
- Eigen risico: een dbc kan doorlopen in een nieuw jaar, waardoor je mogelijk twee keer eigen risico moet betalen. Begint je dbc in 2025? Dan wordt het eigen risico van 2025 gebruikt. Start een vervolg-dbc in 2026? Dan valt deze onder het eigen risico van 2026.